Met een slakkengang kruipen de beurzen week voor week hoger. Ik gaf al in eerdere columns aan dat de reële economie feitelijk losgekoppeld is van de financiële markten. Nou is dat altijd wel een beetje zo omdat beleggers de toekomst naar het heden verdisconteren. In de financieringsleer wordt de waarde van een onderneming ook gekoppeld aan de verdisconteerde stroom van de ‘cash flows’. Los op je met een model de volledige waarde van een onderneming kunt bepalen, het is duidelijk dat beleggers bij het bepalen van ‘koop’ of ‘verkoop’ vooruit kijken. Daarbij speelt emotie een niet onbelangrijke rol, die tot uitdrukking komt in overreactie.
Dit kan dus overreactie zijn middels angst (forse koersdalingen), maar ook een overreactie als het goed gaat. Als we kijken naar diverse sentimentgraadmeters, zoals ook de ‘implied volatility’ van opties en bijvoorbeeld de VIX index dan mogen we stellen dat beleggers er zeer gerust op zijn dat het voorlopig allemaal zo lekker blijft lopen. De volatiliteit staat op een uitermate laag niveau en dat signaleert dat marktpartijen geen enkele angst hebben. Achteraf bezien blijkt de volatiliteit een goede contraire indicator te zijn, waarbij lage waarden op topvorming en hoge waarden op bodemvorming wijzen. Echter, het probleem is dat een extreme situatie soms nog extremer kan worden en langer kan aanhouden dan gedacht. Daarom is het dan ook zeer gevaarlijk op puur op basis van dergelijke indicatoren conclusies te trekken en erop te anticiperen. Een extra complicerende factor hierbij vormt de eerder besproken emotie. Veel beleggers en niet-beleggers zien dat de markten blijven oplopen alsof er niets aan de hand is, terwijl links en rechts bedrijven geholpen moeten worden om overeind te blijven. Uiteraard op kosten van de burger, neem SNS Bank als meest recente voorbeeld.
Wellicht is het dan toch waar dat psychopaten betere beleggers zijn. Mensen die emotioneel gehandicapt zijn blijken volgens diverse studie daadwerkelijk betere beleggers te zijn. Door het gebrek aan emoties kunnen zij op logische wijze beter risico’s en kansen afwegen. Een herkenbaar fenomeen. Ik beschouw mezelf niet als emotioneel gehandicapt en probeer juist daarom vooral met procedures te werken bij het nemen van beslissingen. Een van die procedure is dat de markt altijd gelijk heeft, ook al denk ik er zelf heel anders over. Met andere woorden, als ik van mening ben dat de markt een top dient te vormen, dan neem ik pas een shortpositie in nadat de markt een eerste signaal heeft gegeven dat inderdaad op topvorming duidt. Dus reageren in plaats van anticiperen.
Grafiek 1: S&P index op maandbasis
Laten we de overstap maken naar de technische analyse en kijken in hoeverre we daar signalen uit de markt kunnen halen. Een interessante situatie is thans in de Amerikaanse markten te zien, met name voor de ‘moeder’ aller beursindices, de S&P 500 index. In de maandgrafiek zien we heel duidelijk dat deze index nog maar weinig verder hoeft te stijgen om een nieuwe ‘all time high’ te maken. De vraag is, wat gebeurt er dan? Eind 2007 bleek het behalen van een hogere top het signaal voor beleggers om massaal afscheid te nemen van hun aandelen. Ja, zult u zeggen, maar toen begon de crisis die eindigde in het omvallen van Lehman Brothers en het gedwongen nationaliseren van diverse banken. Klopt, maar op de top wist dat nog niemand.
Het zal mij dus benieuwen wat beleggers doen als deze weerstand wederom wordt bereikt. Er is in zekere zin sprake van een overspannen situatie. Mijns inziens zijn de centrale banken bezig met de creatie van een nieuwe ‘asset bubble’ door het alsmaar pompen van geld in de markt. De normale marktwerking van vraag en aanbod wordt zo buitenspel gezet. Beleggers vertrouwen erop dat de Fed en Draghi &Co. als putoptie fungeert. Dit is uiteraard een situatie die niet door kan blijven gaan. Als die stimulus wegvalt, wie neemt het dan over of besluiten de marktpartijen dan om wederom massaal winsten te verzilveren met als gevolg fors dalende koersen?
Grafiek 2: AEX- index op maandbasis
In de maandgrafiek van onze eigen AEX-index noteren we de 16de maand van de huidige maandcyclus. De indicatoren noteren topwaarden en ook de lengte van de cyclus wijst erop dat we normaal gesproken ervan uit moeten gaan dat er op de korte termijn een top gezet zal worden. Maar zoals ik al eerder aangaf, de markt moet daarvoor het signaal geven, anticiperen is hopen en dat wordt door de markten altijd bestraft.
Grafiek 3: AEX- index op weekbasis
Laten we daarom tenslotte nog even naar de weekgrafiek kijken. Ook hier topwaarden van de indicatoren en de 11de week in de weekcyclus. Zolang de AEX op weekslotbasis niet onder 350 komt zie ik geen signaal dat duidt op topvorming. Onder 350 probeer ik een eerste shortpositie uit. Als de markt dan inderdaad een top heeft gezet, dan zal deze positie spoedig in de plus moeten komen en moeten we in de daggrafiek zien dat de vervolgcycli een snelle top laten zien. Het is dus nog even ‘business as usual’, lees het volgen van de opwaartse trend, maar vinger aan de pols.
Michael Ahrens houdt zich bezig met het ontwikkelen van cursussen en seminars en schrijft blogs over trading op persoonlijke titel (www.cyclustrader.nl) . Hij is daarnaast directeur en partner bij ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze column is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Michael Ahrens geven zijn mening weer in zijn hoedanigheid als blogger en columnist bij DFT.nl. Het is mogelijk dat Michael Ahrens op het moment van schrijven posities in genoemde fondsen heeft. Bezoek voor dagelijkse marktcommentaren www.cyclustrader.nl of volg Michael Ahrens via twitter (@cyclustrader).
Heel mooi verwoord.
Mooi verhaal weer. Dank. Zonder mensen met autisme psychopaat te noemen, denk ik overigens dat zij goede traders kunnen zijn. Ze zijn vaak beter dan anderen in staat om rechtlijnig te denken, zonder emotie. Dit wordt vaak gezien als een nadeel, maar zou in jouw vak een kwaliteit kunnen zijn.
Waar ik eigenlijk benieuwd naar was, is jouw visie op de daggrafiek. Top gezet, maar einde daling nog niet bereikt, zou ik zo zeggen.
Denk er hetzelfde over. Top lijkt me gezet in de dagchart.
Thx.
Top? Over welke chart hebben jullie het? In de AEX staat er m.i. net een bodem in de dagchart.
Ad, ik weet dat je bullish bent 🙂 maar de vorige cyclusbodem dateert van 15 januari. De huidige cyclus telt dus vandaag de 12de dag.
Dan moet ik geheel de draad kwijt zijn. Ik tel 16-11-12, dan 31-12-12 en dan nu (mogelijk) 31-01-13 als dagbodems in AEX. 15 januari heb ik tot nu toe voor MCL versleten. ☺☺. Maar vooruit, de MCL op 31-01-13 dan, denkt u dat die er thans staat?
Ad, ik heb de cyclusbodem op 15 janne en de mid low op 24 janne. 31 janne kan geen cyclusbodem zijn omdat de indicatoren in de verste verte niet daar staat waar ze zouden moeten. De Double Stochastic bijv. stond op 46, dus halverwege.
Ik zou bijna willen dat ik wat psychopatischer was, ha ha.
Dank u hartelijk voor de uitleg en prettig weekend.
Beste heer Ahrens,
Dank weer voor uw wijze woorden.
Nog wel een vraagje over de AEX dagcyclus: zit er tussen 16-11 en 15-1 geen cyclusbodem? Dan een hele lange cyclus van 39 handelsdagen.
Mag ik ook vragen naar de instellingen van de stoch?
Bij Alex zie ik 3 parameters
% K periode =5
% K-slow periode=3
%D periode =3
Het lijkt dat op 17 dec er een soort bodem was, maar slecht te zien.
Je moet even goed de Double Stochastics onderscheiden van de normale Stochastic indicator. Die laatste heeft een 5,3,3, instelling, maar die heeft niets te maken met de Double Stochastic die ik gebruik. Een heel andere indicator dus.
Dank voor uw antwoord.
Ik ga op zoek!
Fijn weekend.
Beste Michael,
ik heb toch nog eens even zitten kijken, maar als ik naar de SP500 kijk, zie ik daar toch echt geen bodem op 15 jan. Daar zie ik een bodem op 31-12 en het lijkt er nu toch op ook een bodem op 31 jan. Daar staan de indicatoren prima. Er vanuit gaande dat de SP500 leidend is, en de Aex volgend, zou ik haast gaan denken dat de dagbodem bij de Aex toch blijkbaar dan ook gezet is op 31 jan.
Ik bedoelde ook de AEX. Bij sp is inderdaad ander beeld. Maar wat maakt het op dit moment uit, de trend is leidend boven de cyclus? Als het niet duidelijk is, dan even wachten tot uniformiteit terugkomt.
Een weekslot onder de 350 (AEX). We hebben in elk geval een tussenstand onder 350. Je zou zowaar zweren dat dit de crash-achtige ontwikkelingen zijn waar u eerder over schreef. Nu eerst de pullback in de uurgrafiek afwachten en dan bij een lagere top shortgaan dan maar? Qua dagtelling moet er nog ruimte genoeg zijn als 15 jan. een bodem is en 24 jan. een mcl.
Maar Ad, het kon toch alleen hoger bij jou? 🙂 Shortmoment was vanochtend in de kwartierchart rond 11.15 uur (dax future). AEX handel ik amper op, kneusjesbeurs. Uitgaande van Dax, herstel tot 7770 wellicht en kijken wat daar gebeurt.
Merci, merci Michael. Ik probeer uw wijze lessen altijd maar te volgen. Dus handelen naar wat je ziet dat er gebeurt. En nu zie ik daling.
Ik zit je maar te plagen hoor, no sweat 🙂
Hallo Michael,
Ik heb nog een vraag over de cyclustelling in de AEX.
In de telling zoals ik die hanteerde was 31-12 het einde van een 29-daagse dagcyclus en zijn we dus vandaag op een (mogelijke) cyclusbodem beland, 24 dagen na de 31e december.
Er kunnen dan 3 240-minutencycli in deze laatste dagcyclus.
Kunt u me aangeven waarom u het anders ziet met een evt. cyclusbodem op de 17e december of wat ik evt. mis in mijn verhaal?
Alvast bedankt voor het antwoord en uiteraard ook voor de leerzame blogs.
Beste Hans, je hoeft het niet noodzakelijkerwijs fout te zien. Maar tot de 31e hadden we een erg lange cyclus. Je ziet vaker dat er dan een korte volgt. Qua indicatoren kon het, die stonden goed. Dan zouden we nu op de 14e dag zitten, dat kan ook. Overigens is er nog geen enkel bewijs van een dagcyclusbodem, maar dat terzijde.
Michael,
was je entry gisteren op dax op de 5 min grafiek gebaseerd?
Gaan cfd’s ook onder de transactietax vallen?
Entry was op basis van 15 min chart, rond 11.15 uur. Ik denk dat alle producten straks onder die taks vallen, maar NL heeft nog niet besloten.