De eerste twee handelsweken van dit jaar zijn voor beleggers erg goed verlopen. De Amerikaanse S&P 500 index noteert het hoogste niveau in vijf jaar, de Zwitserse SMI index heeft het beste jaarbegin gemaakt (ruim 8 procent), en onze eigen AEX noteert ook hoger, hoewel de stijging feitelijk te danken is aan de eerste handelsdag. Daarna gebeurde er per saldo niet meer zo heel veel.

Het vreemde hierbij is overigens dat de normale consument, tenzij die aandelen heeft, niet zo veel merkt van de positieve financiële markten. De reële economie heeft zich aardig losgekoppeld van de financiële markten, zo lijkt het. Dat komt mijns inziens omdat de huidige hausse vooral het product is van de nodige externe ingrepen van Bernanke, Draghi en Co. Er wordt of beter gezegd is, een nieuwe bubbel gecreëerd die wederom in een drama kan eindigen.

Wat is er feitelijk aan de hand? De centrale banken hebben de markten overspoeld met een ruim monetair beleid en nagenoeg gratis geld. Gratis voor de banken wel te verstaan, niet voor u en mij. De banken kloppen dus voor hun kapitaalbehoefte aan bij de centrale banken en niet, zoals dat normaliter gaat, bij de kapitaalmarkt. Er ontstaat een onbalans, omdat beleggers hun geld dus niet meer aan banken uitlenen, maar het geld moet ergens naartoe. Dan wordt er dus naar de alternatieve gekeken terwijl men zakken vol met geld heeft. Veilige staatsleningen zijn geen alternatief, die bieden een triest rendement, maar wel hoge risico’s. Zie de koersontwikkeling van de Duitse Bund futures in de eerste twee handelsweken: drie volle punten lager. Dus dan maar in aandelen en bedrijfsobligaties.

Een indicatief bewijs hiervoor zag ik gisteren bij de publicatie van de ASML cijfers. De markt strafte het aandeel in eerste instantie af, maar later (mede door een koopadvies van Banc of America) vielen beleggers over elkaar heen om de stukken te kopen, met als resultaat een slotstand die ruim 7 procent hoger lag dan de dag ervoor. Hier krijg ik een déjà vu. Die soort capriolen heb ik eerder gezien en dat was niet op een koersbodem.

Meer bewijs zien we als we naar de bedrijfsobligaties kijken. De rendementen op bedrijfsobligaties zijn razendsnel aan het dalen. Dit komt door de grote vraag naar deze leningen. De koers ervan wordt opgestuwd, met als directe gevolg dat het rendement erop daalt. We zien dat de zogenaamde ‘spread’ ten opzichte van veilige staatsobligaties fors aan het krimpen is. De spread is de risico opslag die beleggers eisen om in bedrijfsobligaties te beleggen. Vooral de laatste weken daalt die spread bijzonder hard. Beleggers eisen dus steeds minder risicopremie om in risicovollere bedrijven te beleggen. Dat geldt zelfs voor bedrijven die een lage kredietwaardering hebben.

Het risico is tweeledig. Ten eerste, wat gebeurt er als blijkt dat de markt deze risico’s nu te laag blijkt in te schatten? In de jacht naar rendement zou het niet de eerste keer zijn dat men vergeet om naar de risico’s te kijken. Als blijkt dat het risico hoger is, zullen de spreads weer oplopen en zullen de leningen in koers dalen.

Ten tweede, wat gebeurt er als de centrale banken hun huidige beleid zullen stopzetten? Met kan de rente niet eeuwig laag houden en de Fed kan niet eeuwig doorgaan met het opkopen van staatsleningen en hypotheekleningen. Er zijn inmiddels bankiers van de Fed die een signaal hebben afgegeven dat de huidige situatie niet zo heel lang meer zal duren. Daarnaast tonen zij zich bezorgt over de ontwikkelingen op de obligatiemarkt. Het zal mij benieuwen hoe de markt reageert. Iedereen weet dat de koersen van obligaties dan fors kunnen dalen. Als iedereen dat weet, is er altijd wel iemand die als eerste de kamer wil verlaten en als die gaat, volgt de rest. Maar niet op een ordelijke manier, waardoor er opnieuw een grote financiële onstabiliteit kan ontstaan die men juist wilde bedwingen. En zo blijken de centrale bankiers dan wederom het beginpunt te zijn van een nieuwe bubbel en is de circel rond.

Technisch gezien duidt er vooralsnog niets op een aanstaande toename van die financiële stabiliteit. De bekende stilte voor de storm? Wie weet. Ik voel me niet comfortabel bij alle berichten dat beleggers nu zo makkelijk geld verdienen. Zolang de kortere trends nog opwaarts gericht zijn doe ik wel mee, want anders ben je een dief van de eigen portemonnee. Maar ik houd de afstand tot markt kort. Naar mijn mening zijn beleggers op dit moment te weinig bezig met het beoordelen van risico’s en te veel met het zoeken naar rendement, ongeacht de risico’s. Dit is een hellend vlak.

 

Michael Ahrens houdt zich bezig met het ontwikkelen van cursussen en seminars en schrijft blogs over trading op persoonlijke titel (www.cyclustrader.nl) . Hij is daarnaast directeur en partner bij ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze column is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Michael Ahrens geven zijn mening weer in zijn hoedanigheid als blogger en columnist bij DFT.nl. Het is mogelijk dat Michael Ahrens op het moment van schrijven posities in genoemde fondsen heeft. Bezoek voor dagelijkse marktcommentaren www.cyclustrader.nl of volg Michael Ahrens via twitter (@cyclustrader).