We zien het begin van een toename van de beweeglijkheid op de financiële markten. Dit manifesteert zich vooral op de Europese beurzen. De AEX noteert thans 20 punten onder de top van eind januari en de laatste weken zien we in toenemende mate forse dagelijkse uitschieters.
In mijn vorige column beschreef ik de beurs als een mijnenveld waar we doorheen lopen. Je weet dat er een hoop van die rotzooi ligt maar niet exact hoeveel en waar. Het is wachten op de volgende mijn die ontploft. Welnu, we worden op onze wenken bediend. Het IMF waarschuwt in sterke bewoordingen dat we afkoersen op een nieuwe financiële crisis als de zombiebanken niet worden aangepakt. Door de kunstmatig lage rente kunnen veel banken nog net overeind blijven, maar feitelijk zijn deze banken ten dode opgeschreven. Zij vallen enkel en alleen niet om vanwege de toegang tot zeer goedkope ‘funding’, maar kunnen zelf amper bancaire activiteiten (kredietverlening) ontplooien. Door de lage rente schuiven zij slechte leningen voor zich uit, terwijl ze daarop moeten afschrijven. Dat kan echter niet, want dan vallen ze om. Je moet er dus niet aan denken dat de rente stijgt, want dan ontstaat een domino-effect aan banken die omvallen. Dit is een groot risico dat mijns inziens onvoldoende in de koersen is verdisconteerd.
Gisteren werd ook bekend dat de werkloosheid in Nederland fors is gestegen en nu op het niveau van de jaren tachtig ligt. Dit is gewoon een bevestiging dat de reële economie helemaal niet herstellende is, zoals de stijgende koersen op de aandelenmarkten ons willen doen geloven. De divergentie tussen de ontwikkeling van de reële economie en de financiële markten is nu maximaal en het lijkt er niet op dat we in de reële sfeer een verbetering zien, integendeel, de signalen wijzen juist op een versnelling van het neerwaartse momentum.
Natuurlijk is niet alles kommer en kwel, dat is het nooit. Ik wil hier ook niet enkel de negatieve aspecten benadrukken. Veel ondernemingen boeken recordwinsten en beschikken over veel kasgeld. Maar wat gebeurt er met dat geld? Er worden overnames gedaan, maar je ziet geen structurele toename van investeringen in het uitbreiden van productiecapaciteit. Dergelijke investeringen creëren werkgelegenheid en dus economische groei.
Kortom, je ziet dat de overheidsprogramma’s van de VS, Europa en Japan vooral effect hebben op de financiële markten en veel minder op de werkelijke economie. In de VS vloeit het grootste geld van de opkoopprogramma’s van de Fed naar Wall Street en je krijgt er dus ‘asset price inflation’ voor terug. Joe Sixpack merkt er veel minder van. Zeker, de werkloosheid daalt in de VS, maar hoe betrouwbaar is dat cijfer als je maandelijks een toename ziet van mensen die zijn gestopt met zoeken en dus niet meer in de statistieken worden meegenomen?
Met andere woorden, mijns inziens zijn de financiële markten nu topzwaar geworden en je ziet dat het al her en der begint te piepen en te kraken, het eerst in de landen waar de economische groei achterblijft. Zo staat onze eigen AEX nog steeds onder het topniveau van begin 2011 terwijl de koersniveaus in de VS daar al beduidend boven liggen.
In de vorige column gaf ik aan dat we onder 345 een eerste verkoopsignaal krijgen voor de AEX. Inmiddels testen we de volgende steun rond 335-340. Daaronder verwacht ik een snelle toename van het dalende momentum.
We moeten nog steeds de vierjaars cyclus afmaken die in maart 2009 is begonnen. De cyclus loopt dus tegen het einde aan en de neerwaartse kansen nemen toe. In aanvulling daarop zien we nu daadwerkelijk ook verkoopsignalen, waar we al die tijd op moesten wachten. Ik benader de markt vanuit de verkoopkant, waarbij ik mij vooral richt op de zwakkere beurzen, zoals de AEX, Spanje en Italië. De markten in de VS zijn nog niet zover, daar kan topvorming wellicht net iets langer duren.
Grafiek 1: AEX maandgrafiek met indicatoren
In de maandgrafiek van de AEX zien we dat de laatste maanden zijwaarts verlopen. Onder 335 is de top mijns inziens definitief bevestigd. Mijn koersdoel voor het einde van de vierjarige cyclus ligt nog steeds onder de 300.
Michael Ahrens houdt zich bezig met het ontwikkelen van cursussen en seminars en schrijft blogs over trading op persoonlijke titel (www.cyclustrader.nl) . Hij is daarnaast directeur en partner bij ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze column is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Michael Ahrens geven zijn mening weer in zijn hoedanigheid als blogger en columnist bij DFT.nl. Het is mogelijk dat Michael Ahrens op het moment van schrijven posities in genoemde fondsen heeft. Bezoek voor dagelijkse marktcommentaren www.cyclustrader.nl of volg Michael Ahrens via twitter (@cyclustrader).
Bedankt voor het delen van je visie.
Ik had niet genoeg geduld, dacht dat Michael ernaast zat, maar nu gaat het dan uiteindelijk toch omlaag, nog even die 335…..
Bedankt en fijn weekend!
Het duurde even maar Michael heeft het voorlopig goed gezien. Wat zal de laagste stand worden in de cyclus. Ik hou het op 268. Fijn weekend allen en vooral Michael.
Thx. Prettig weekend.
http://www.telegraaf.nl/dft/stemming/damrak/21495696/__Instapmoment_na_recente_daling__.html
wat is dat nu voor kletsverhaal…..goed instapmoment….onder 300 zal je bedoelen, heer Steinebach
Hoi Michael,
in je twitter bericht zet je: Eerste top uurchart met neg. divergentie
ik zie eerste top uurchart maar de negatieve divergentie zie ik niet. Zou je dit iets meer kunnen uitdiepen?
Alvast bedankt
grt DW
of bedoel je dat de korte quick vandaag om 13:00 hoger staat bij de uurtop dan de korte quick op 16-4 16:00 bij de uurtop?
Heb ik op de terugkomdag behandeld. Neg. divergentie quick indicator in 15 min chart, dus hogere toppen en lagere toppen quick.
Danke je wel Michael voor je antwoord. Dus, indien de trend stijgend is kijk je de toppen van de koers met de toppen van de quick, indien de trend dalend is kijk je naar de bodem van de koersen en de bodems van de quick?
best moeilijk, als ik naar de uurgrafiek kijk zie ik bij de vorige uurcyclus die om 17:00 eindigt pos. divergentie in de uurgrafiek zelf, en bij deze huidige cyclus ontstaat bij de eerste stijging weer neg divergentie maar dan op 15 min grafiek…..
Nee Dennis. Je hebt een dalende trend in bijv. de 60 min chart. De indicatoren wijzen op topvorming. Vervolgens kijk je naar een lagere chart zoals de 15 min chart. Als je daarin ziet dat er hogere koerstoppen zijn, maar de Quick dus lagere toppen zet, dan heb je een neg. divergentie.
Waarom was je niet op de terugkomdag geweest, daar heb ik het uitgelegd. Google anders maar op negatieve divergentie. GR. Michael